Is kombucha veilig om te drinken? Een uitgebreide gids

Categorie: Fermenteren,Leer

Kombucha, een bruisende gefermenteerde theedrnak, is de laatste jaren flink populairder geworden. Hoewel veel mensen het thuis brouwen, kun je het ook in veel supermarkten of cafés kopen. Nu meer mensen het proberen, komen er vragen op over de veiligheid ervan. Gezien het feit dat het een drankje is vol met miljoenen levende microben, en z’n nogal onsmakelijke uiterlijk tijdens het brouwen, vragen sommigen zich af of kombucha niet gevaarlijk is. In deze post kijken we naar de feiten en ruimen we wat mythes op over de mogelijke gevaren van dit hippe drankje.

De wetenschap achter de veiligheid van kombucha

Laten we beginnen met de conclusie: kombucha is over het algemeen veilig voor de meeste mensen als het correct wordt bereid. Twee belangrijke factoren dragen bij aan de veiligheid ervan:

  • Lage pH: Het fermentatieproces creëert een zure omgeving, meestal met een pH tussen 2,5 en 3,5. Deze zuurgraad helpt de groei van schadelijke bacteriën te voorkomen.

  • Gunstige micro-organismen: de ‘goede bacteriën’ en gisten in kombucha concurreren met potentiële ziekteverwekkers, wat de veiligheid verder verbetert.

Gekocht vs. zelfgemaakt

De meeste commercieel verkrijgbare kombucha ondergaat pasteurisatie, wat zowel schadelijke als gunstige bacteriën om zeep helpt. Hoewel dit proces de veiligheid garandeert, betekent het ook dat je sommige probiotische voordelen van rauwe kombucha misloopt.

Kombucha thuis maken is ook bijna altijd veilig als het correct wordt gedaan. Het is echter cruciaal om strikte hygiënepraktijken te volgen en betrouwbare recepten te gebruiken. De meeste problemen met kombucha ontstaan door onjuist bereide zelfgemaakte kombucha.

Wanneer kombucha gevaarlijk wordt: enkele verhalen uit de praktijk

Hoewel zeldzaam, zijn er gevallen geweest van mensen die ziek werden door het consumeren van verontreinigde of overmatige hoeveelheden kombucha. Enkele gemelde gevallen zijn:

  • Aspergillus-vergiftiging
    In één geval ontwikkelde iemand een Aspergillus-infectie na het drinken van zelfgemaakte kombucha gemaakt met een beschimmelde SCOBY. Aspergillus is een soort schimmel die ernstige ademhalingsproblemen en andere gezondheidsproblemen kan veroorzaken.

  • Melkzuuracidose

    Melkzuuracidose is een aandoening waarbij melkzuur zich sneller in de bloedstroom ophoopt dan het kan worden verwijderd. In 1995 werden twee vrouwen opgenomen in het ziekenhuis met ernstige acidose en toxische hepatitis na dagelijks kombucha te hebben gedronken gedurende twee maanden. Overmatige kombucha-consumptie werd gezien als de oorzaak, omdat de drank melkzuur bevat dat tijdens de fermentatie wordt geproduceerd. Geniet met mate van je kombucha.

  • Allergische reacties
    Some mensen krijgen last van allergische reacties op kombucha, vooral als ze gevoelig zijn voor thee, caffeine of bepaalde gisten of bacteriën.

  • Histamine sensitivity
    Voor mensen met een gevoeligheid voor histamine kan kombucha een probleem vormen. The fermentation process produces histamines, which can trigger symptoms like headaches, skin rashes, or digestive issues in sensitive individuals. Please keep in mind that this is only relevant to those sensitive to histamines, and also that kombucha is not unique in this regard, many fermented products tend to be high in histamines.

‘Red flags’: wanneer je kombucha mogelijk onveilig is

Let op deze tekenen dat je kombucha mogelijk verontreinigd is:

  • 1

    Gebrek aan verzuring: Goed gefermenteerde kombucha moet een pH tussen 2,5 en 3,5 bereiken. Deze lage pH is cruciaal om de groei van schadelijke bacteriën te voorkomen. Je kunt de pH testen met pH-strips of een digitale pH-meter. Als je brouwsel niet binnen 7-10 dagen zuur wordt, fermenteert het mogelijk niet goed.

  • 2
    Schimmelgroei: elke zichtbare schimmel (meestal groene, zwarte of witte pluizige plekken) is een duidelijk teken om de batch weg te gooien. Schimmel groeit meestal op het oppervlak van de SCOBY of vloeistof. Wassen van je pellicle niet heeft geen zin, het is beter om de hele batch weg te gooien.
  • 3

    Vreemde geuren: ongewone geuren, vooral rotte of bedorven geuren, duiden op besmetting. Gezonde kombucha zou een aangename, zurige geur moeten hebben.

  • 4

    Ongewone smaken: als je kombucha vreemd of onaangenaam smaakt, is het het beste om voorzichtig te zijn en het niet te consumeren. Goed gefermenteerde kombucha zou zuur en licht zoet moeten smaken.

En hoe zit het met zwangerschap? Is kombucha veilig voor zwangere vrouwen?

Ja, ja, ja, dsddddJa, laten we het eens hebben over kombucha tijdens de zwangerschap. Net als bij veel gefermenteerde voedingsmiddelen is het geen simpel ja of nee antwoord.

Gekochte kombucha is over het algemeen prima met mate – denk aan één klein glaasje (120ml) per dag. Maar je kunt tijdens de zwangerschap beter de zelfgemaakte variant overslaan en aan de veilige kant blijven. Als je thuis kombucha brouwt, kun je het alcoholgehalte niet zo precies controleren als commerciële producenten dat doen. Gekochte versies blijven onder 0,5% alcohol, terwijl zelfgemaakte brouwsels hoger kunnen uitpakken.

De goede bacteriën in kombucha die normaal gesproken je darmen helpen? Tijdens de zwangerschap is je immuunsysteem wat kwetsbaarder, dus diezelfde bacteriën zouden mogelijk problemen kunnen veroorzaken, vooral in ongepasteuriseerde thuisbrouwsels. En hoewel het cafeïnegehalte lager is dan koffie, telt het nog steeds mee voor je dagelijkse limiet. En zoals gezegd, zelfgemaakte kombucha is in de meeste gevallen veilig, maar als dat niet zo is, zijn de risico’s tijdens de zwangerschap hoger.

Als je toch een flesje in de winkel koopt, kies dan idealiter voor gepasteuriseerde versies van betrouwbare merken. En zoals altijd met zwangerschapsadvies, check het met je dokter – zij kennen jouw specifieke situatie het beste. Hoe dan ook, langer dan 9 maanden duurt de zwangerschap (meestal) niet en voor je het weet ben je weer terug bij je normale kombucha-routine.

Veel voorkomende misverstanden over de veiligheid van kombucha

Zoals gezegd, kombucha is niet bepaald het mooiste drankje. Maar lelijk betekent niet ongezond. Sommige dingen die mensen vaak verkeerd interpreteren als tekenen van slechte kombucha zijn:

  • 1

    Onregelmatige vorm van de pellicle: pellicles kunnen in verschillende vormen en diktes groeien. Een onregelmatig gevormde pellicle betekent niet per se dat ie ongezond is.

  • 2

    Zinkende pellicle: een pellicle die naar de bodem van de pot zakt is geen teken van besmetting. Nieuwe pellicles vormen zich vaak aan het oppervlak terwijl oudere zinken.

  • 3

    Bruine draden of deeltjes: Dit zijn meestal gistdraden en zijn een normaal onderdeel van het fermentatieproces.

  • 4

    Azijnachtige smaak: Als je kombucha erg naar azijn smaakt, is het waarschijnlijk gewoon te lang gefermenteerd, niet besmet. Het is veilig om te drinken, maar misschien te zuur naar je smaak. Verkort de volgende keer de fermentatietijd of verlaag de temperatuur.

Het belang van een goede SCOBY

Een gezonde SCOBY is cruciaal voor het veilig brouwen van kombucha. Haal je SCOBY altijd bij een betrouwbare bron om kwaliteit te garanderen en besmettingsrisico’s te verminderen.

Conclusie: is kombucha veilig of gevaarlijk?

Als het op de juiste manier wordt bereid en met mate wordt geconsumeerd, is kombucha over het algemeen veilig. Gekochte kombuchas bieden consistentie en veiligheid, maar missen aan de andere kant wat van de probiotische voordelen en zijn vaak saaier. Zelfgemaakte kombucha kan de volle range aan gezondheidsvoordelen bieden, maar vereist zorgvuldige bereiding en goede hygiëne om de veiligheid te garanderen.

Door het brouwproces te begrijpen, kwaliteitsingrediënten te gebruiken en alert te blijven op tekenen van besmetting, kun je genieten van de mogelijke gezondheidsvoordelen van kombucha terwijl je de risico’s minimaliseert. Onthoud, als je twijfelt over de veiligheid van je brouwsel, is het altijd beter om het zekere voor het onzekere te nemen en opnieuw te beginnen.

Voor mensen met specifieke gezondheidsproblemen of aandoeningen is het raadzaam om je huisarts te raadplegen voordat je kombucha aan je dieet toevoegt. Zoals bij elk gefermenteerd product is matigheid de sleutel om veilig van kombucha te genieten.

Meer weten? Volg onze uitgebreide kombucha cursus

Veilig en creatief

In 37 hapklare Engelstalige videolessen leer je alles over het maken van Kombucha, zonder dat je speciale hulpmiddelen nodig hebt.

  • Leer Kombucha fermenteren
  • Bespaar geld, door nooit meer Kombucha te hoeven kopen
  • Wek je culinaire creativiteit op
  • Bevorder je probiotica
  • Veel gratis bonussen

door Fermentation fundamentals

Deze Kombucha cursus is onderdeel van ons Fermentation Fundamentals educatieprogramma.

Over Meneer Wateetons

Meneer Wateetons is een bekende Nederlandse foodwriter, docent, fermentatiespecialist, worstmaker en eigenaar van starterculturen.nl. Hij heeft 9 boeken geschreven over culinaire onderwerpen zoals fermenteren, alcohol maken, worst en vleeswaren maken en frituren. Hij heeft veel hobbyisten, chef-koks en voedingsprofessionals over deze onderwerpen onderwezen. Hij is gek op kombucha!

Related Posts

  • kefir grains

    Is kefir gezond? Wat is waar

    Je hebt natuurlijk wel eens van kefir gehoord. Deze pittige, gefermenteerde melkdrank bestaat al duizenden jaren, maar de laatste tijd is het ook in gezondheidskringen populair. Maar is kefir echt zo gezond als sommigen beweren? Laten we er eens dieper op in gaan om te zien wat waar is.

  • Zelf rookworst maken

    In de Nederlandse keuken is er één worstsoort die iedereen kent: de rookworst. Maar wat maakt een rookworst nou echt een rookworst, en hoe kun je deze zelf maken?

  • Alle voordelen van azijn (plus een makkelijk recept om zelf azijn te maken)

    Azijn wordt al eeuwenlang gebruikt in keukens en huishoudens over de hele wereld en is zowel veelzijdig als fascinerend. In dit artikel vertellen we je wat azijn precies is, welke soorten er zijn, hoe je het moet gebruiken, of het zo gezond is als ze zeggen en natuurlijk hoe je het zelf kunt maken.